کاربرد الگوی داده –ستانده به‌منظور ارزیابی جایگاه بخش نفت و گاز در اقتصاد ایران

در مقاله حاضر، بخش  نفت و گاز در اقتصاد ایران به‌عنوان یک صنعت مهم و کلیدی، با استفاده از جدول داده-ستانده سال 1390(آخرین جدول داده- ستانده که از سوی مرکز آمار ایران منتشرشده است) مورد بررسی قرار می‏گیرد. برای بررسی جایگاه بخش نفت و گاز در اقتصاد ایران، ضرایب متنوعی از جمله ضرایب پسین و پیشین محاسبه شده‏اند. براساس یافته‏های این مقاله،‌ بخش خدمات مهم‌ترین عرضه‏کننده نهاده‏های مورد نیاز برای تولید در بخش نفت و گاز می‏باشد شاخص حساسیت انتشار برای صنعت نفت، بزرگ‌تر از واحد بوده که نشان‌ می‏دهد سایر بخش‏ها از محصولات این صنعت در پیشبرد مقاصد تولیدی خود به‌طور مستقیم و غیر‏مستقیم به نحو مطلوبی استفاده می‏کنند. صنعت نفت از نظر کشش تولید کل رتبه سوم را به خود اختصاص داده، که از یک طرف اهمیت این صنعت را از نظر پیوند با سایر فعالیت‌های اقتصادی و از طرف دیگر نقشی است که این صنعت بیان کننده در جبران تقاضای نهایی دارد. در این مقاله علاوه بر موارد فوق، شاخص‌های پسین و پیشین بخش نفت و گاز با استفاده از جداول داده و ستانده سال‏های 1370، 1380 و 1390 که از سوی مرکز آمار منتشر شده است، نیز محاسبه و ملاحظه شد که ضریب پیوستگی پیشین طی این سال‌ها افزایش یافته است که علت آن را می‌توان رشد بخش پایین‏دستی صنعت نفت و گاز دانست. ازآنجایی‌که ستانده بخش نفت و گاز نهاده اصلی در بخش پایین‏دستی نفت و گاز می‏باشد، گسترش صنعت پالایش طی سال‏های مورد بررسی، موجب افزایش این ضریب شده است. طبقه‌بندی JEL:C67, O13 ، D57 کلیدواژه‏ ها: بخش نفت و گاز، جدول داده - ستانده، پیوندهای پسین و پیشین، شاخص کشش تولید کل